Genel bir mutsuzluk hali, haz alamama, karamsarlık, çökkünlük ile karakterize olan bir ruhsal hastalıktır. Ruhsal hastalığın özellikle altını çizmek lazım. Kendinizi kötü hissetiğiniz her durum, depresyonda olduğunuz anlamına gelmez.

Depresyon diyebilmek için bir sonraki maddede sayacağımız 9 belirtiden en az 5 tanesi en az 2 haftadır sürüyor olması gerekmektedir.

Belirtileri nelerdir?

• Mutsuzluk, karamsarlık, çökkünlük,
• Yapılan şeylerden ya da hayattan zevk alamama,
• İştahta artış ya da azalış,
• Uykuda artış ya da azalış,
• Halsizlik, yorgunluk, bitkinlik,
• Konsatrasyon azalması, dikkatin kolayca dağılması,yoğunlaşamama,
• Kendine güvensizlik, kendini değersiz bulma,
• Hareketlerde artış ya da azalış,
• İntihar düşüncesi ve eylemi, ölüm düşünceleri.

Neden çağımızın hastalığı deniliyor?

Depresyonun görülme sıklığı oldukça fazla. Hatta bu nedenle dünya sağlık örgütü depresyonu en çok iş kaybına sebebiyet veren hastalıklar sıralamasında; 3.sıraya koymuştur. Hayat zorlaştıkça, karmaşıklaştıkça depresyona girme olasılığı da artıyor. Nüks etme olasılığının yüksekliği de daha çok görülmesine sebep oluyor.

Kimler risk altındadır?

Herkes depresyona girebiir anacak bazı şartlar depresyona girmek için risk oluşturuyor.

Kadınlar, genetik yatkınlığı olanlar( ailesinde depresyon öyküsü bulunan), fiziki bir hastalığı olanlar, istenilmeyen çevre-iş-evlilik gibi bir durum yaşayanlar fazlaca risk altındalar. Boşanma, taşınma, işsizlik , sevilen birini ölümü gibi durumlarda da yine risk oranı yüksektir.

Hangi yaş aralığında daha sık görülür?

Daha çok 25-40 yaş arası deniliyor ancak her yaşta depresyona girilebilir. Çocuklarda,ergenlerde ve yaşlılarda da depresyon oranı oldukça yüksektir.

Depresyonun tekrar etme olasılığı nedir?

Depresyon tekrar edebilen bir hastalıktır. Bir kez geçirmiş kişini ikinciye geçirme olasılığı %50, iki kere olmuş birinin, üçüncü kereye olma olasılığı %75, üç kere olmuş birinde dördüncüye olma olasılığı %90dır. Bu nedenle tedavilerin yarım bırakılmaması çok önem taşıyor.

Ülkemizde tedaviler tamamlanmadan insanlar” iyi oldum” diye düşünerek ya da sanarak kendi kendilerine tedaviyi bırakıyorlar. Hastalık tam tedavi olmadığı için tekrar ortaya çıkabiliyor.

Bazı hastalılar da depresyon sebep olabilir mi?

Evet olabilir. Bazı hastalıklara bağlı olarak da depresyon gelişebilir. Bunlardan bazıları:

• Enfeksiyon hastalıkları: Hepatit, grip, uçuk, zona, verem, aids vb.
• Tümörler: Beyin tümörleri, lenfoma, akciger tümörleri vb.
• Kalp-damar hastalıkları
• Endokrin(hormonal ) bozukluklar: Tiroid, menapoz, şeker hastalığı,loğusalık vb.
• Metabolik bozukluklar: Üremi, sodyum azlığı, potasyum azlığı vb.
• Sindirim sistemi hastalıkları
• B-12, demir, folik asit eksikliği vb.
• Romatizma
• Merkez sinir sistemi hastalıkları: MS, Parkinson, felç, demans,epilepsi vb.

Bazı ilaçlar ve maddeler de depresyona sebep olabilir mi?

Olabilir. Bunlardan bazıları:

• Alkol,
• Epilepsi ilaçları,
• Tansiyon ilaçları,
• Antipsikotikler,
• Doğum kontrol ilaçları,
• Kanser ilaçları,
• Kalp ilaçları gibi örnekler verebiliriz.

Ayrıca

• Nikotin,
• Amfetaminler,
• Kafein,
• Kokain,
• Ve yine alkol kesildiği zaman, depresyona sebep olan maddelerdir.

Ergenlikte ne zaman depresyondur ne zaman sadece ergenlik çağı bunalımıdır?

Daha öncede bahsettiğimiz gibi çocuklar da, ergenler de depresyona girebilirler.

Ergenlikte kızlar, erkeklere oranla iki kat daha fazla depresyona giriyorlar. Ergenlik yapısı itibariyle ” fırtına ve stres” dönemidir. Ergen, kimlik bulma arayışında daha sinirli olacak, karşı gelecek ve şimdiye kadar göstermediği bazı davranış biçimlerini gösterecektir.

Bu genel hale depresyon demek pek mümkün değil. Ancak ergen, son zamanlarda içine kapandıysa ya da daha agresif olduysa, iştahında ve uykusunda değişimler varsa yani artmış ya da azalmışsa, sık sık ağlıyorsa, ölüm temalı yazı, not,şiir vs. gibi şeyler yazıyorsa normalde sergilemediği bir takım davranışlar içine girdiyse ailelerin çok daha fazla dikkat etmesi gerekiyor.

Yaşlılıkta depresyon?

Yaşlılık artık kayıpların artığı ve yandığı bir dönem. Sağlık bozulmasıyla beraber hastane ,ilaç yolculukları artıyor. Emeklilik, çocukların evden gidişi, eş-dost-arkadaş kayıpları yine bu döneme denk geliyor.

Yaşlı insanlarda umutsuzluk fazlaca görülüyor. Bütün bunlar ışığında bu dönemin riskli olduğunu söylemek mümkün.

Ancak yaşlılıkta depresyon kader gibi görülmemeli, yaşamla bağı arttıracak aktiviteler bulunmalı, sağlığa dikkat edilmeli, yormayacak yürüyüşler yapılmalı, eve kapanılmamalı.

Bunların yanında sosyal destek de çok önemli. Yaşlı kişiye destek olunması onun umutsuzluğunu azaltacaktır.

Depresyonun Tedavisi?

Depresyon tedavisi olan bir hastalıktır. Böyle bir durum varsa mutlaka bir ruh sağlığı uzmana başvurulmalıdır. İlaç+psikoterapi çok etkili sonuçlar vermektedir. Ülkemizde ne yazık ki kulaktan dolma bilgilerle ilaçlar kullanılmaktadır.

Komşunuza, akrabanıza iyi gelen ilaç size iyi gelmeyebilir, başkasına kötü gelen ilaç da size iyi gelebilir. Bu nedenle doktora gidilmeli ve onun önerdiği ilaç kullanılmalıdır. Doktor ne kadar derse o kadar süre tedaviye ve ilaca devam edilmelidir.

Ruh sağlığı uzmanı olmayan kişilerden yarım alınmamalıdır. Depresyonda çaresizlik duyguları içerisindeki kişiler, ruh sağlığı uzmanı olmayan kişilerce kolayca sömürülebilir bir durumda oldukları için mutlaka dikkat edilmelidir.

Bir takım bilimsel olmayan metodlardan uzak durulmalıdır.