Yas Nedir?

Bireyin sevdiği bir yakınının yada sevdiği bir nesnenin kaybının ardından çekilen duygusal acı olarak tanımlanabilir. Yas sürecinde her şey bomboş ve anlamsızlaşır, yoksunluk belirtileri gözlemlenir. Aslında her kayıp bir yas sürecini içinde barındırır. Örneğin; ölümler, ilişkilerin bitmesi, iflas, düşük veya kürtaj, işini kaybetme, yakınlarından birinin kronik bir hastalığının olması ( kanser vb. ), arkadaş kaybı bunlardan bazılarıdır.

Yas Her Kişide Aynı Şekilde Mi Yaşanır?

Aslında yas bireysel bir deneyimdir. Yas tepkileri bazı değişkenlere göre şiddetini belirler.

Bunlar;

• Yaşam tecrübeleri,
• İnançlar,
• Kişilik özellikleri,
• Kaybın nasıl olduğu(kaza, ani kayıplar, intihar vb.),
• Yasın süresidir.

Yasla İlgili Doğru Bilinen Yanlışlar

• Eğer önemsemezsen acıyı daha çabuk atlatırsın. Oysa gerçek bir iyileşme için acıyla yüzleşmek ve baş etmeye
• çalışmak gerekir.
• Kayıplar karşısında güçlü görünmeliyiz. Tam tersine üzülmek veya yanlızlık hissetmek normal bir tepkidir.
• Gerçek duyguları içimizde tutmamak acıyı iyileştirmede kişiye yardım eder.
• Yas bir yıl kadar sürmelidir. Oysa yasın süresi kişiden kişiye değişir.

Genellikle Yasta Beş Aşama Yaşanır

İNKAR: Hayır bu olmuş olamaz.
ÖFKE: Neden benim başıma geldi, suçlu kim?
PAZARLIK: Onu ver beni al.
DEPRESYON: Hayat enerjisi düşer, hiçbir şey yapmak istemez, üzgündür.
KABUL: Ne oldu ise bununla barıştım, buna dayanabilirim.

Anormal Yas Tepkileri Nelerdir?

• Yasın verdiği üzüntüyü hayatın merkezine koymak,
• Yas acısının sürekli aynı şiddette kalması ve yaşam fonksiyonlarını olumsuz etkilemesi (yemek yememe, işe gidememe,
• uykusuzluk veya aşırı uykuya eğilim),
• Kişiler arası ilişkilerden kaçınma hali,
• Her konunun içine kayıpla ilgili temalar yerleştirmek,
• Kayıba ait nesnelerle vedalaşamamak (fotoğraf, eşyalar vb.).

Yukarıdaki tepkileri yaşayan bireyler gecikmiş yas, uzamış yas, büyüyen yas veya maskelenmiş yas süreçleri içerisinde olup, keder acısı ve öfke patlamaları yaşayabilirler. Bu durumda bir uzmandan yardım almak yasın sağlıklı atlatılıp, yaşama yeniden sarılabilmekte önemli olacaktır. Yas tedavisinde psikiyatristlerce medikal tedavi ve terapi olarak EMDR (DUYARSIZLAŞTIRMA) terapisi oldukça etkilidir.